A note on sponsorship:
Theodore Plantinga
Professor of Philosophy
Redeemer University College
Ancaster, Ontario, Canada
Click here to visit the site map for the entire website and to get an overview of what this index aims to do.
[START OF NEW RECORD]
Author(s): Dr. K.
Kuypers
Editor(s):
Title: THEORIE DER GESCHIEDENIS VOORNAMELIJK MET BETREKKING TOT DE CULTUUR
Subtitle:
Translator(s):
Place of publication: Amsterdam
Publisher: H.J. Paris
Date of publication: 1931
Edition:
CONTENTS
INLEIDING
HOOFDSTUK I - DE TAAK DER ANTHROPOLOGIE 6
De wijsgeerige anthropologie en haar meest principieele probleemstelling - De wezensbepaling van den mensch bij de Grieken - De door hen ontdekte verscheidenheid - De eisch der volledigheid en de neiging het mensch zijn in zijn eenheid te beschouwen - De erkenning van bet hoogere of meer dan psychische - Pogingen de zelfstandigheid daarvan te miskennen. SPENCER. ALFRED ADLER. Het Marxisme. Het psycho-physisch dualisme - De objectiveeringswijze van bet menschelijke. Het binnen-buiten schema en bet uitdrukken van het individueel en algemeen menschelijke - Individu-uiting-verstaan en de zakelijke behandeling van cultuurgebieden. Anthropologie geen vakwetenschap - Ons thema - Over zicht en indeeling der hoofdstukken -
HOOFDSTUK II - HET PSYCHISCHE ALS SUBSTRAAT VAN CULTUUR EN GESCHIEDENIS 19
Scheiding tusschen bet psychische en cultuur en geschiedenis - Twee opvattingen. 1. Van het gezichtspunt der vakwetenschappen uit. Psychologie als grondwetenschap. DILTHEY, WUNDT - De critiek van MAX WEBER. De onjuistheid daarin - 2. De historisch geworden cultuur als inhoud van bet psychische - Waardeering en critiek - Wederzijdsche betrekking - Eisch tot zuivering van de gebezigde begrippen - Het isoleeren in de historische methoden. Motief en handeling - Wat onder het psychische te verstaan? Het zuiver en onherleidbaar psychische: bet voelen en beleven. Het voelen en de gewaarwording - Het intentioneel gericht zijn van het beleven en bet doelstellen. De onderscheiding van hart en hoofd -
HOOFDSTUK III - BESEF VAN ZIN ALS SUBSTRAAT VAN HET HISTORISCHE EN DE CULTUUR 30
De tegenstelling van verstaan en verklaren - Het zinvolle en het zinlooze of zinvreemde - Het menschelijk bewust zijn en besef van zin - Het analytische en zin - Het analytische als zinarticuleerende en zinonthullende functie - Het analytische en de taal - Het analytische en de cultuur - De merkwaardige objectiveeringswijze eigen aan het analytische en aan dat, wat het analytisch onderstelt - Eenige voorbeelden hiervan - De traditie - Het collectieve bezit - De "objectieve-geest"-theorie - HEGEL en DILTHEY - Substraat en bovenbouw - Het motief en de motiveering van bet handelen - Het impliciet en expliciet analytische en het groeps- en cultuurleven - De dogmatische beschouwingswijze -
HOOFDSTUK IV - CULTUUR 52
Inleiding - De drie grondpijlers van elke cultuurtheorie: zin, waarde en norm - De achtergrond van bet zinprobleem
A 1 - Cultuur en waarde 55
Waardentheorie en waardenphilosophie - Oorsprong van bet waardebegrip - Economie en ethiek - Het op een doel gericht zijn van bet menschelijk handelen - De middel-doel relatie - Zelfstandige en afgeleide waarden - Het onderscheid tusschen de theoretische beschouwing omtrent waarden en het actueel waardeeren en verwerkelijken - Beschrijving van deugden en waarden - Het objectivisme van SCHELER en HARTMANN - De waardentheorie van HARTMANN - Idealiteit en aprioriteit der waarden - Waarden als maatstaf en als principes voor het handelen - Ding en waarde - De uitbanning van het waarde-moment uit het natuurwetenschappelijk denken - Quantiteit en waarde -De idee van een waardenrijk - Het waarde-moment en de idee van een systeem daarvan fundamenteel voor het menschelijk handelen - De quaestie van een rangorde van waarden - Interesse en waardeeren - Het overzicht in het contemplatieve denken -
2 Cultuur en norm 72
Waarde en norm - Wat primair? - De enkelvoudigheid van het behooren en de veelvoudigheid der waarden - Het betrokken zijn van een norm op iets anders - De differentiatie van dit laatste - Norm en inhoud - De splitsing in het menschelijk besef -
3 - Cultuur en zin 75
Taal als objectiveerings- en gemeenschapsmiddel - Dingen als symbolen en als zelfstandige dragers van beteekenis en zin - De taal en bet zinprobleem - Het laatste geen taalprobleem - Beteekenis en zin -
B 1 - Het momenteele bewustzijn en concrete weten in verband met bet isoleeren 82
Het isoleeren in de verschillende wetenschappen, welke het menschelijk besef onderstellen - De analyse van constructieve eenheden in de wetenschap -
2 - Het isoleeren van cultuurgebieden
3 - De verantwoording van het scheiden van cultuurgebieden
Drie opvattingen daaromtrent -
HOOFDSTUK V - GESCHIEDENIS 97
A - POGINGEN TOT TYPEERING VAN HET HISTORISCHE 97
1. Het verledene - 2. Het worden en gebeuren - 3. Het ontwikkelingsmoment - 4. Het individueele en eenmalige - samenvattende critiek -
B - EENIGE WEZENLIJKE MOMENTEN VAN HET HISTORISCHE 105
1 - Traditie en generatiewisseling 105
De noodzakelijkheid het generatiebegrip los te maken van de chronologie - De overdracht van het cultuurbezit en de onderlinge verhouding der generaties - TARDE - Traditioneel handelen en traditioneele denkwijze -. Generatie -
2 - Ontwikkeling 113
Biotische, psychische en historische ontwikkeling - Evolutie -- Ontstaan en oorsprong - Teleologie en ontwikkeling - Het subject der ontwikkeling - Beteekeniseenheden - Traditie, continuiteit en ontwikkeling - Concreet-historische en universeel-historische beteekeniseenheden - Overeenkomst in ontwikkeling binnen verschillende cultuurkringen -
3 - Vooruitgang 129
De moeilijkheden bij het hanteeren van dit begrip - De uitzonderlijke positie van wetenschap en techniek - Vergelijken en waardeeren - Vooruitgang in concreto en de vooruitgangsidee -
4 Historische samenhang en het causaliteits-probleem 136
Aequivalentie en non-aequivalentie van oorzaak en gevolg - De eenheid van de causaliteitscategorie en haar fundeering - Noodzakelijkheid van differentieering - Bepalen en bepaald worden en het elkander onderstellen van de verschillende bepalingswijzen - Nic. HARTMANN en diens pluralisme van determineeringstypen - Historische samenhang als contemporeele en successieve werkingssamenhang - De gecompliceerdheid daarvan - De strijd over de betrekkingen tusschen Calvinisme en kapitalisme - Het probleem van de compliceerende analyse -
HOOFDSTUK VI - HET VORM-INHOUD SCHEMA ALS VLUCHTHEUVEL VOOR HET HISTORISCHE DENKEN EN DE IDEE VAN EEN SYSTEEM 154
Historisch besef en historisch denken - De problematiek, tot welke het laatste gevoerd heeft - Het positivisme, het (neo)Kantianisme, het historisme en de phaenomenologie - De concreet-historische samenhang en situatie en wat daarboven uitreikt - TROELTSCH en DILTHEY - RICKERT en het vormbegrip - De formeel gehouden constructies van TROELTSCH en RICKERT - Het materieel apriori der phaenomenologie - SCHELER en HARTMANN - HUSSERL -
HOOFDSTUK VII - CULTUURGEBIEDEN EN GESCHIEDENIS 179
A - Verhouding der politieke geschiedenis tot die der andere gebieden 179
RICKERT'S wetenschapstheorie -
B - Philologie en geschiedenis; waardeeren, waardenanalyse en verklaren 183
ED. MEYER en MAX WEBER - Het beginsel van de Wertfreiheit van de wetenschap - Het interpreteeren -
C - De betrekkingen tusschen cultuurgebieden 194
D - Biographie en synthetische cultuurbeschouwing 198
E - Systematische begripsvorming en de kennis van het historisch concrete 200
HOOFDSTUK VIII - HET SOCIALE EN DE SOCIOLOGIE 206
De formeele sociologie - SIMMEL, VON WIESE, VIERKANDT, LITT, MAX WEBER - Verdiensten der formeele sociologie - Het psychische en het sociale - ELLWOOD - Moeilijkheden bij het typeeren van het sociale - Verschillende pogingen - Sociologie en philosophie - Sociologische interpretatie - DURKHEIM en DEWEY - De genetische en structureele opbouw van het sociale - 0. SPANN - Sociale betrekking en substantie - Eisch tot differentieering - Gemeenschap en maatschappij als typen van socialen samenhang - ED. STEIN - De orgaantheorie - Wezen van het groepsleven - Het staatsbegrip - Machts- en gezagsverhoudingen - Het sociale en et economische -
HOOFDSTUK IX - HET SOCIALE IN ZIJN VERHOUDING TOT CULTUUR EN GESCHIEDENIS 248
Critische beschouwing van enkele opvattingen - De positivistische sociologie als generaliseerende, wetten opsporende wetenschap - Het statische en het dynamische - Toestanden en ontwikkeling - Horizontale en verticale doorsnede - MAX WEBER - Zijn begrip van ideaal-typen - Sociologie als synthetische, generaliseerende wetenschap - De beteekenis van het sociale in de historische cultuur - Wetmatigheid en het probleem der samenhangen - Het groepsleven een onderdeel van de cultuur - Systematische begripsvorming en de kennis van het historisch concrete -
TERUGBLIK 272
LITERATUURLIJST 274
[last page is numbered 279]
INDEX
This book has no index.
Click here to go to the site map for the CPRT Index. There you will find links to the other records and to general information files.
Click here to continue browsing the index by opening the next file in the series.